Yapi Denetim Kanunu
29.06.2001 tarihinde kabul edilen Bu Kanunun amaci; can ve mal güvenligini teminen, imar plânina, fen, sanat ve saglik kurallarina, standartlara uygun kaliteli yapi yapilmasi için proje ve yapi denetimini saglamak ve yapi denetimine iliskin usul ve esaslari düzenlemektir.
Bu Kanun; 3194 sayili Imar Kanununun 26 nci maddesinde belirtilen kamuya ait yapi ve tesisler ile 27 nci maddesinde belirtilen ruhsata tâbi olmayan yapilar hariç, belediye ve mücavir alan sinirlari içinde ve disinda kalan yerlerde yapilacak yapilarin denetimini kapsar. Bu Kanun kapsamina giren her türlü yapi; Bakanliktan aldigi izin belgesi ile çalisan ve münhasiran yapi denetimi ile ugrasan tüzel kisilige sahip yapi denetim kuruluslarinin denetimine tabidir. Yapi denetim hizmeti; yapi denetim kurulusu ile yapi sahibi veya vekili arasinda akdedilen hizmet sözlesmesi hükümlerine göre yürütülür. Yapi sahibi, yapim isi için anlasma yaptigi yapi müteahhidini vekil tayin edemez. Bu Kanunun uygulanmasina pilot iller olarak; Adana, Ankara, Antalya, Aydin, Balikesir, Bolu, Bursa, Çanakkale, Denizli, Düzce, Eskisehir, Gaziantep, Hatay, Istanbul, Izmir, Kocaeli, Sakarya, Tekirdag ve Yalova illeri seçilmistir. Yapi denetim kuruluslari asagida belirtilen görevleri yerine getirmekle yükümlüdür: a) Proje müelliflerince hazirlanan, yapinin insa edilecegi arsa veya arazinin zemin ve temel raporlari ile uygulama projelerini ilgili mevzuata göre incelemek, proje müelliflerince hazirlanarak dogrudan kendilerine teslim edilen uygulama projesi ve hesaplarini kontrol ederek, ilgili idareler disinda baska bir kurum veya kurulusun vize veya onayina tabi tutulmadan, ilgili idareye uygunluk görüsünü bildirmek. b) Yapi denetimini üstlendigine dair ilgili idareye taahhütname vermek, yapi ruhsatinin ilgili bölümünü imzalamak, bu yapiya iliskin bilgileri yapi ruhsati düzenleme tarihinden itibaren yedi gün içinde Bakanliga bildirmek. c) Yapinin, ruhsat ve ekleri ile mevzuata uygun olarak yapilmasini denetlemek. d) Yapim islerinde kullanilan malzemeler ile imalatin proje, teknik sartname ve standartlara uygunlugunu kontrol etmek ve sonuçlarini belgelendirmek, malzemeler ve imalatla ilgili deneyleri yaptirmak. e) Yapilan tüm denetim hizmetlerine iliskin belgelerin bir nüshasini ilgili idareye vermek, denetimleri sirasinda yapida kullanilan malzeme ve imalatin teknik sartname ve standartlara aykiri olduklarini belirledikleri takdirde, durumu bir rapor ile ilgili idareye ve il sanayi ve/veya ticaret müdürlüklerine bildirmek. f) Is yerinde, is güvenligi ve isçi sagligi konusunda gerekli tedbirlerin alinmasi için yapi müteahhidini yazili olarak uyarmak, uyariya uyulmadigi takdirde durumu ilgili bölge çalisma müdürlügüne bildirmek. g) Ruhsat ve eklerine aykiri uygulama yapilmasi halinde durumu üç is günü içinde ilgili idareye bildirmek. h) Yapinin ruhsat eki projelerine uygun olarak kismen veya tamamen bitirildigine dair ilgili idareye rapor vermek. i) Zemin, malzeme ve imalata iliskin deneyleri, sartname ve standartlara uygun olarak laboratuarlarda yaptirmak. Bu Kanunun uygulanmasinda, yapi denetim kuruluslari imar mevzuati uyarinca öngörülen fennî mesuliyeti ilgili idareye karsi üstlenir. Yapi denetim kuruluslari, denetçi mimar ve mühendisler, proje müellifleri, laboratuar görevlileri ve yapi müteahhidi ile birlikte yapinin ruhsat ve eklerine, fen, sanat ve saglik kurallarina aykiri, eksik, hatali ve kusurlu yapilmis olmasi nedeniyle ortaya çikan yapi hasarindan dolayi yapi sahibi ve ilgili idareye karsi, kusurlari oraninda sorumludurlar. Bu sorumlulugun süresi; yapi kullanma izninin alindigi tarihten itibaren, yapinin tasiyici sisteminden dolayi on bes yil, tasiyici olmayan diger kisimlarda ise iki yildir. Yapida, yapi kullanma izni alindiktan sonra, ilgili idareden izin alinmadan yapilacak esasli tadilattan dogacak yapi hasarindan, izinsiz tadilat yapan sorumludur. Yapi denetim kurulusu; yazili ihtarina ragmen yapi sahibi tarafindan önlemi alinmayan, parsel disinda meydana gelen ve yapida hasar olusturan yer kaymasi, çig düsmesi, kaya düsmesi ve sel baskinindan dogan hasarlardan sorumlu degildir. Yapi denetim kuruluslarinin yöneticileri, ortaklari, denetçi mimar ve mühendisleri ile proje müellifleri, laboratuar görevlileri ve yapi müteahhidi; bu Kanunun uygulanmasindan dolayi ortaya çikan yapi hasarindan sorumludur. Yapi denetim kurulusu denetim faaliyeti disinda baska ticarî faaliyette bulunamaz. Bu kurulusun denetçi mimar ve mühendislerinin, denetim faaliyeti süresince baskaca meslekî ve insaat isleri ile ilgili ticarî faaliyette bulunmalari yasaktir. Asgarî hizmet bedeli, yapi yaklasik maliyetinin % 3'üdür. Yapim süresi, iki yili asan yapilarda, bu oran, her alti ay için % 10 artirilir, iki yildan kisa süren yapilarda ise her alti ay için % 5 azaltilir. Yapi denetimi hizmet bedeli, yapi yaklasik maliyeti ile hizmet bedellerine esas oranlarin çarpimi ile elde edilen bedeldir. Bu bedele proje ve yapi denetimi ile her türlü muayene ve deney ücreti dahildir. Yapi Denetimi Hizmet Bedeline Esas Oranlar Cetveli Yapim Süresi Asgari Hizmet Bedeli Oranlari (% ) 0-6 ay için 2.57 1 yil 2.71 1,5 yil 2.85 2 yil 3.00 2,5 yil 3.30 3 yil 3.63 3,5 yil 3.99 4 yil 4.39 4,5 yil 4.83 5 yil 5.31 Yapi denetimi hizmet sözlesmesinde belirtilen yapim süresi, herhangi bir sebeple uzadigi takdirde, uzayan sürenin her alti ayi için yukarida belirtilen hizmet oranlarina göre ilave hizmet bedeli ödenir. Güçlendirme, degistirme, ilave kat vb. gibi yeniden yapi ruhsati almayi gerektiren yapim islerinde yapi yaklasik maliyeti, proje müellifince hazirlanan ve ilgili idarenin onayladigi kesif bedelidir. Yapi yaklasik maliyeti, denetim hizmeti verilen yil fiyatlari ile belirlenir. Bir sonraki yila devreden islerin yapi denetim hizmet bedeli, ertesi yilin (uygulama yili) fiyatlari ile degerlendirilir. Hizmet bedeli taksitleri asagida açiklanmistir. a) 1 inci taksit: Proje inceleme ve subasmana kadar olan kisim için denetim hizmet bedelinin % 20 sidir. b) 2 nci taksit: Tasiyici sistem bölümü için denetim hizmet bedelinin % 40 idir. c) 3 üncü taksit: Çati, dolgu duvarlari, kapi ve pencere kasalari, tesisat alt yapisi dahil yapinin sivaya kadar hazir duruma getirilmis bölümü için denetim hizmet bedelinin % 20 sidir. d) 4 üncü taksit: Mekanik ve elektrik tesisati ile kalan yapi bölümü için denetim hizmet bedelinin % 20 sidir. Bu bedelin ödenmesinde ilgili idare tarafindan insaatin tamamlandigina dair tutulan tutanak yeterli olacaktir. Yapi denetim kurulusu, katma deger vergisi hariç yaptigi hizmetlerden dolayi yapi sahibinden baska ad altinda ayrica hiçbir bedel talebinde bulunamaz. Bu Kanun kapsaminda denetlenerek insa edilmis yapilara ilgili idarelerce sertifika verilir. |