Yapı Denetim Kanunu
29.06.2001 tarihinde kabul edilen Bu Kanunun amacı; can ve mal güvenliÄŸini teminen, imar plânına, fen, sanat ve saÄŸlık kurallarına, standartlara uygun kaliteli yapı yapılması için proje ve yapı denetimini saÄŸlamak ve yapı denetimine iliÅŸkin usul ve esasları düzenlemektir.
Bu Kanun; 3194 sayılı İmar Kanununun 26 ncı maddesinde belirtilen kamuya ait yapı ve tesisler ile 27 nci maddesinde belirtilen ruhsata tâbi olmayan yapılar hariç, belediye ve mücavir alan sınırları içinde ve dışında kalan yerlerde yapılacak yapıların denetimini kapsar. Bu Kanun kapsamına giren her türlü yapı; Bakanlıktan aldığı izin belgesi ile çalışan ve münhasıran yapı denetimi ile uÄŸraÅŸan tüzel kiÅŸiliÄŸe sahip yapı denetim kuruluÅŸlarının denetimine tabidir. Yapı denetim hizmeti; yapı denetim kuruluÅŸu ile yapı sahibi veya vekili arasında akdedilen hizmet sözleÅŸmesi hükümlerine göre yürütülür. Yapı sahibi, yapım iÅŸi için anlaÅŸma yaptığı yapı müteahhidini vekil tayin edemez. Bu Kanunun uygulanmasına pilot iller olarak; Adana, Ankara, Antalya, Aydın, Balıkesir, Bolu, Bursa, Çanakkale, Denizli, Düzce, EskiÅŸehir, Gaziantep, Hatay, İstanbul, İzmir, Kocaeli, Sakarya, TekirdaÄŸ ve Yalova illeri seçilmiÅŸtir. Yapı denetim kuruluÅŸları aÅŸağıda belirtilen görevleri yerine getirmekle yükümlüdür: a) Proje müelliflerince hazırlanan, yapının inÅŸa edileceÄŸi arsa veya arazinin zemin ve temel raporları ile uygulama projelerini ilgili mevzuata göre incelemek, proje müelliflerince hazırlanarak doÄŸrudan kendilerine teslim edilen uygulama projesi ve hesaplarını kontrol ederek, ilgili idareler dışında baÅŸka bir kurum veya kuruluÅŸun vize veya onayına tabi tutulmadan, ilgili idareye uygunluk görüşünü bildirmek. b) Yapı denetimini üstlendiÄŸine dair ilgili idareye taahhütname vermek, yapı ruhsatının ilgili bölümünü imzalamak, bu yapıya iliÅŸkin bilgileri yapı ruhsatı düzenleme tarihinden itibaren yedi gün içinde Bakanlığa bildirmek. c) Yapının, ruhsat ve ekleri ile mevzuata uygun olarak yapılmasını denetlemek. d) Yapım iÅŸlerinde kullanılan malzemeler ile imalatın proje, teknik ÅŸartname ve standartlara uygunluÄŸunu kontrol etmek ve sonuçlarını belgelendirmek, malzemeler ve imalatla ilgili deneyleri yaptırmak. e) Yapılan tüm denetim hizmetlerine iliÅŸkin belgelerin bir nüshasını ilgili idareye vermek, denetimleri sırasında yapıda kullanılan malzeme ve imalatın teknik ÅŸartname ve standartlara aykırı olduklarını belirledikleri takdirde, durumu bir rapor ile ilgili idareye ve il sanayi ve/veya ticaret müdürlüklerine bildirmek. f) İş yerinde, iÅŸ güvenliÄŸi ve işçi saÄŸlığı konusunda gerekli tedbirlerin alınması için yapı müteahhidini yazılı olarak uyarmak, uyarıya uyulmadığı takdirde durumu ilgili bölge çalışma müdürlüğüne bildirmek. g) Ruhsat ve eklerine aykırı uygulama yapılması halinde durumu üç iÅŸ günü içinde ilgili idareye bildirmek. h) Yapının ruhsat eki projelerine uygun olarak kısmen veya tamamen bitirildiÄŸine dair ilgili idareye rapor vermek. ı) Zemin, malzeme ve imalata iliÅŸkin deneyleri, ÅŸartname ve standartlara uygun olarak laboratuarlarda yaptırmak. Bu Kanunun uygulanmasında, yapı denetim kuruluÅŸları imar mevzuatı uyarınca öngörülen fennî mesuliyeti ilgili idareye karşı üstlenir. Yapı denetim kuruluÅŸları, denetçi mimar ve mühendisler, proje müellifleri, laboratuar görevlileri ve yapı müteahhidi ile birlikte yapının ruhsat ve eklerine, fen, sanat ve saÄŸlık kurallarına aykırı, eksik, hatalı ve kusurlu yapılmış olması nedeniyle ortaya çıkan yapı hasarından dolayı yapı sahibi ve ilgili idareye karşı, kusurları oranında sorumludurlar. Bu sorumluluÄŸun süresi; yapı kullanma izninin alındığı tarihten itibaren, yapının taşıyıcı sisteminden dolayı on beÅŸ yıl, taşıyıcı olmayan diÄŸer kısımlarda ise iki yıldır. Yapıda, yapı kullanma izni alındıktan sonra, ilgili idareden izin alınmadan yapılacak esaslı tadilattan doÄŸacak yapı hasarından, izinsiz tadilat yapan sorumludur. Yapı denetim kuruluÅŸu; yazılı ihtarına raÄŸmen yapı sahibi tarafından önlemi alınmayan, parsel dışında meydana gelen ve yapıda hasar oluÅŸturan yer kayması, çığ düşmesi, kaya düşmesi ve sel baskınından doÄŸan hasarlardan sorumlu deÄŸildir. Yapı denetim kuruluÅŸlarının yöneticileri, ortakları, denetçi mimar ve mühendisleri ile proje müellifleri, laboratuar görevlileri ve yapı müteahhidi; bu Kanunun uygulanmasından dolayı ortaya çıkan yapı hasarından sorumludur. Yapı denetim kuruluÅŸu denetim faaliyeti dışında baÅŸka ticarî faaliyette bulunamaz. Bu kuruluÅŸun denetçi mimar ve mühendislerinin, denetim faaliyeti süresince baÅŸkaca meslekî ve inÅŸaat iÅŸleri ile ilgili ticarî faaliyette bulunmaları yasaktır. Asgarî hizmet bedeli, yapı yaklaşık maliyetinin % 3'üdür. Yapım süresi, iki yılı aÅŸan yapılarda, bu oran, her altı ay için % 10 artırılır, iki yıldan kısa süren yapılarda ise her altı ay için % 5 azaltılır. Yapı denetimi hizmet bedeli, yapı yaklaşık maliyeti ile hizmet bedellerine esas oranların çarpımı ile elde edilen bedeldir. Bu bedele proje ve yapı denetimi ile her türlü muayene ve deney ücreti dahildir. Yapı Denetimi Hizmet Bedeline Esas Oranlar Cetveli Yapım Süresi Asgari Hizmet Bedeli Oranları (% ) 0-6 ay için 2.57 1 yıl 2.71 1,5 yıl 2.85 2 yıl 3.00 2,5 yıl 3.30 3 yıl 3.63 3,5 yıl 3.99 4 yıl 4.39 4,5 yıl 4.83 5 yıl 5.31 Yapı denetimi hizmet sözleÅŸmesinde belirtilen yapım süresi, herhangi bir sebeple uzadığı takdirde, uzayan sürenin her altı ayı için yukarıda belirtilen hizmet oranlarına göre ilave hizmet bedeli ödenir. Güçlendirme, deÄŸiÅŸtirme, ilave kat vb. gibi yeniden yapı ruhsatı almayı gerektiren yapım iÅŸlerinde yapı yaklaşık maliyeti, proje müellifince hazırlanan ve ilgili idarenin onayladığı keÅŸif bedelidir. Yapı yaklaşık maliyeti, denetim hizmeti verilen yıl fiyatları ile belirlenir. Bir sonraki yıla devreden iÅŸlerin yapı denetim hizmet bedeli, ertesi yılın (uygulama yılı) fiyatları ile deÄŸerlendirilir. Hizmet bedeli taksitleri aÅŸağıda açıklanmıştır. a) 1 inci taksit: Proje inceleme ve subasmana kadar olan kısım için denetim hizmet bedelinin % 20 sidir. b) 2 nci taksit: Taşıyıcı sistem bölümü için denetim hizmet bedelinin % 40 ıdır. c) 3 üncü taksit: Çatı, dolgu duvarları, kapı ve pencere kasaları, tesisat alt yapısı dahil yapının sıvaya kadar hazır duruma getirilmiÅŸ bölümü için denetim hizmet bedelinin % 20 sidir. d) 4 üncü taksit: Mekanik ve elektrik tesisatı ile kalan yapı bölümü için denetim hizmet bedelinin % 20 sidir. Bu bedelin ödenmesinde ilgili idare tarafından inÅŸaatın tamamlandığına dair tutulan tutanak yeterli olacaktır. Yapı denetim kuruluÅŸu, katma deÄŸer vergisi hariç yaptığı hizmetlerden dolayı yapı sahibinden baÅŸka ad altında ayrıca hiçbir bedel talebinde bulunamaz. Bu Kanun kapsamında denetlenerek inÅŸa edilmiÅŸ yapılara ilgili idarelerce sertifika verilir. |