ZORUNLU DEPREM SIGORTASI (DASK)

Ülkemiz jeolojik ve topografik yapisi ile iklim özellikleri nedeniyle büyük can ve mal kayiplarina yol açan dogal afetlerle sik sik karsilasan ülkelerin basinda gelmektedir. Ülkemizde etkili olan dogal afetleri önem sirasina göre depremler, heyelanlar, su baskinlari, kaya düsmeleri, yanginlar, çig, firtina ve yer alti suyu hareketleri seklinde siralamak mümkündür. Son 60 yil içerisinde dogal afetlerin yol açtigi yapisal hasar istatistikleri dikkate alindiginda, bu tür hasarin 2/3' ünün deprem nedeniyle meydana geldigi görülmektedir. Bu nedenle de ülkemizde dogal afet denilince akla öncelikle depremler gelmektedir. Su anda geçerli bulunan deprem bölgeleri haritasi esas alindiginda, ülkemiz topraklarinin %96' sinin farkli oranlarda tehlikeye sahip deprem bölgeleri içerisinde oldugu ve nufusumuzun %98' inin bu bölgelerde yasadigi görülmektedir. Bu oranlar, ülkemizin bir deprem ülkesi oldugu gerçegini çarpici bir sekilde ortaya koymaktadir.

Depremler, basta afetin meydana geldigi bölgeler olmak üzere tüm ülkede etkisini hissettirmekte ve dolayisiyla ülkede yasayan vatandaslarin hepsi depremin sonuçlarindan belli ölçüde etkilenmektedir. Ortaya çikan maddi zararlarin telafi edilmesi, deprem bölgesinde normal hayata dönülebilmesi, acil yardima ihtiyaç duyan kimselerin bu ihtiyaçlarinin giderilmesi ve benzeri için yapilan harcamalar ülke ekonomisine ve devlete büyük bir mali yük getirmektedir. Bunun en son örnegini olusturan ve son yüz yilin felaketi olarak adlandirilan 17 Agustos 1999 Marmara Depremi, ekonomik ve sosyal boyutlari ile ülkemiz için büyük bir yikim olmustur.

17 Agustos 1999 tarihinde meydana gelen ve çok büyük can ve mal kaybina neden olan Marmara depreminden sonra kamu otoritesince deprem zararlarinin en aza indirilmesi amaciyla bir çok tedbir alinmistir. Bu tedbirlerin en önemlilerinden birisi de Zorunlu Deprem Sigortasi'na iliskin düzenlemedir.

27.08.1999 tarih ve 4452 sayili Dogal Afetlere Karsi Alinacak Önlemler ve Dogal Afetler Nedeniyle Dogan Zararlarin Giderilmesi Için Yapilacak Düzenlemeler Hakkinda Yetki Kanununun verdigi yetkiye dayanilarak hazirlanan 587 sayili Zorunlu Deprem Sigortasina Dair Kanun Hükmünde Kararname 27.12.1999 tarih ve 23919 (mükerrer) sayili Resmi Gazetede yayimlanarak yürürlüge girmistir.

Söz konusu KHK ile 27 Eylül 2000 tarihinden itibaren kapsamdaki meskenler için deprem sigortasi yaptirmak zorunlu hale getirilmis olup bu sigortayi sunmak üzere kamu tüzel kisiligini haiz Dogal Afet Sigortalari Kurumu (DASK) kurulmustur. 9 aylik bir kurulus sürecinin ardindan DASK, öngörüldügü sekilde 27 Eylül 2000 tarihinden itibaren teminat sunmaya baslamistir. Halen 25 yetkili sigorta sirketi ve bu sirketlerin acenteleri DASK nam ve hesabina Zorunlu Deprem Sigortasi yapmaktadir. Olusturulan yeni sistem, kisa zamanda basarili bir performans ortaya koymus olup uluslararasi kuruluslar tarafindan pek çok ülke için örnek uygulama olarak gösterilmektedir.

KAPSAMDAKI BINALAR

Zorunlu Deprem Sigortasi, genel anlamda, belediye sinirlari içinde kalan meskenlere yönelik olarak olusturulan bir sigorta sistemidir.

587 sayili Zorunlu Deprem sigortasina Iliskin Kanun Hükmünde Kararnamenin ikinci maddesi hükmü geregince kapsamda bulunan binalar sunlardir:

Tapuya kayitli ve özel mülkiyete tabi tasinmazlar üzerinde mesken olarak insa edilmis binalar, 634 sayili Kat Mülkiyeti Kanunu kapsamindaki bagimsiz bölümler, Bu binalarin içinde yer alan ve ticarethane, büro ve benzeri amaçlarla kullanilan bagimsiz bölümler, Dogal afetler nedeniyle devlet tarafindan yaptirilan veya verilen kredi ile yapilan meskenler.

Yukaridaki kosullara uyan, kat irtifaki tesis edilmis binalar, tapuda henüz cins tashihi yapilmamis ve tapu kütügünde vasfi arsa vs. olarak görünen binalar, tapu tahsisi henüz yapilmamis kooperatif evleri için de Zorunlu Deprem Sigortasi yaptirilmasi gerekmektedir.

Henüz bagimsiz tapusu olmayan meskenlerin sigortasi, sigorta ettirenin beyanina dayanarak ve arsa tapusuna ait bilgilerle yapilabilmektedir.

KAPSAM DISI BINALAR

Zorunlu Deprem Sigortasi kapsami disinda kalan binalar sunlardir:

Kamu kurum ve kuruluslarina ait binalar,
Köy yerlesim alanlarinda yapilan binalar,
Tamami ticari ve sinai amaçlar için kullanilan binalar (is hani, is merkezi, idari hizmet binalari, egitim merkezi binalari vs.),
Insaati henüz tamamlanmamis binalar,
27 Aralik 1999 tarihinden sonra mesken olarak insa edilmis olan ancak ilgili mevzuat çerçevesinde insaat ruhsati bulunmayan bagimsiz bölümler ve binalar,
Tapuya kayitli bulunmayan ve özel mülkiyete tabi olmayan arazi ve arsalarin -hazine arazileri vb.- üzerine insa edilmis binalar.

Köy yerlesim alanlarinda yapilan binalar için belediye denetiminin olmamasi, buralarda yasayanlarin genel olarak gelir düzeylerinin düsük olmasi ve bu asamada bu alanlarda sigortanin sunumunun zorlugu gibi nedenlerle, sigorta yaptirma zorunlulugu bu yerler için öngörülmemistir. Ancak, söz konusu yerlerde bulunan yapilar için istendigi takdirde ihtiyari deprem sigortasi yaptirilmasi mümkün bulunmaktadir.

Benzer sekilde, ticari ve sinai amaçlar için kullanilan binalar da zorunluluk kapsami disinda bulunmakla birlikte bunlar için ihtiyari deprem sigortasi yaptirilmasi mümkün bulunmaktadir.

SIGORTA YAPTIRMAK IÇIN GEREKLI BELGELER

Gereken bilgiler sunlardir:

Sigortalinin adi, adresi, telefonu, varsa cep telefonu
Sigortalinin vergi kimlik numarasi ve T.C. kimlik numarasi
Sigortalanacak yerin açik adresi
Tapu bilgileri (ada, pafta, parsel, sayfa no) (mesken tapusu veya arsa tapusu)
Binanin insa yili (1975 ve öncesi, 1976 - 1996 arasi, 1997 - 1999 arasi, 2000 ve sonrasi)
Binanin yapi tarzi (çelik / betonarme karkas, yigma kagir, diger)
Binanin toplam kat sayisi
Binanin hasar durumu (hasarsiz, hafif hasarli, orta hasarli)
Meskenin (dairenin) brüt yüzölçümü (m2)
Meskenin (dairenin) kullanim sekli (mesken, ticarethane, büro, diger)
Zorunlu Deprem Sigortasi tümüyle beyan esas alinarak düzenlenmektedir. Yanlis beyandan dogabilecek tüm sorumluluk sigorta ettirene aittir.

Bilgiler : www.dask.gov.tr adresinden alinmistir daha detayli bilgi için adresi ziyaret edebilirsiniz.